Senaryo Analizi ve Stratejik Planlama
Senaryo analizi, gelecekteki olası durumları ve bu durumların işletmeniz üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendirmek için kullanılan stratejik bir planlama aracıdır. Tek bir "en olası" tahmine güvenmek yerine, alternatif gelecekleri göz önünde bulundurarak esnek stratejiler geliştirmenizi sağlar.
Temel Senaryo Türleri
- Baz Senaryo (Base Case): Mevcut trendlerin devam ettiği, en olası durum.
- İyimser Senaryo (Best Case): Pazar koşullarının beklenenden daha iyi geliştiği durum.
- Kötümser Senaryo (Worst Case): Ekonomik kriz, regülasyon değişiklikleri gibi olumsuzlukların yaşandığı durum.
Beklenen Değer Analizi
Farklı senaryoların gerçekleşme olasılıkları tahmin edilerek, bir projenin veya yatırımın beklenen değeri (Expected Value) hesaplanır:
$ E[X] = \sum_{i=1}^{n} p_i \times X_i $- $E[X]$: Beklenen Değer
- $p_i$: i. senaryonun gerçekleşme olasılığı ($\sum p_i = 1$)
- $X_i$: i. senaryodaki sonuç (Örn: Net Kar, Nakit Akışı)
graph TD
A[Odak Soru Belirleme] --> B[İtici Güçleri Saptama]
B --> C[Belirsizlikleri Sıralama]
C --> D[Senaryo Mantığını Kurma]
D --> E[Senaryoları Yazma]
E --> F[Etki Analizi]
F --> G[Strateji Geliştirme]
G --> H[Erken Uyarı Sinyalleri]
Python ile Beklenen Değer Hesaplama
| Senaryo | Olasılık | Tahmini Değer (TL) | Ağırlıklı Değer |
|---|---|---|---|
| Kötümser | %20 | -50.000 | -10.000 |
| Baz (Normal) | %50 | 100.000 | 50.000 |
| İyimser | %30 | 250.000 | 75.000 |
| Beklenen Değer (EV) | 115.000 TL | ||
Uygulama Alanları
- Yatırım Değerleme: Projelerin farklı ekonomik koşullardaki karlılığını test etme.
- Stratejik Planlama: Şirketin uzun vadeli hedeflerini farklı gelecek senaryolarına göre test etme (Stress Testing).
- Bütçeleme: Esnek bütçeler oluşturarak değişen koşullara hızlı uyum sağlama.