Admin 24 Ekim 2023 AKADEMIK-REHBER

Etkileyici Özet (Abstract) Yazma Rehberi

Abstract Yazımı
24 Ekim 2023 Akademik Editör Akademik Yazım

Akademik Vitrininiz: Etkileyici Bir "Özet" (Abstract) Nasıl Yazılır?

Bir araştırmacı, literatür tararken makalenizin sadece başlığını ve özetini görür. Bu nedenle özet, makalenin "mini bir kopyası" olmalı ve okuyucuyu tam metni indirmeye ikna etmelidir.

İyi bir özet, bir film fragmanı gibidir: "Spoiler" vermekten çekinmez (sonucu söyler) ama filmin tamamını izletmek için de merak uyandırır.

Standart bir makale özeti genellikle150-250 kelime* arasındadır. Bu dar alanda, IMRAD (Giriş-Yöntem-Bulgu-Tartışma) yapısının tamamını eritmeniz gerekir. Bunu yapmanın en pratik yolu *5 Cümle Formülüdür:

graph TD A["1. Motivasyon/Problem<br/>Neden bu konu?"] --> B["2. Amaç<br/>Hedef ne?"] B --> C["3. Yöntem<br/>Nasıl yapıldı?"] C --> D["4. Bulgular<br/>Ne bulundu? (En Önemli)"] D --> E["5. Sonuç/Önerme<br/>Ne anlama geliyor?"] style D fill:#fff9c4,stroke:#fbc02d,stroke-width:2px
Şekil 1: Özet Yazımında 5 Cümle Kuralı
  1. Motivasyon/Problem (1 Cümle):Neden bu konuyu çalıştınız? Hangi boşluğu dolduruyorsunuz?*Örnek:"Enflasyonun gelir dağılımı üzerindeki etkisi gelişmekte olan ülkeler için tartışmalı bir konudur."
  2. Amaç (1 Cümle):Bu çalışmanın spesifik hedefi ne?*Örnek:"Bu çalışmanın amacı, Türkiye örneğinde 2000-2023 dönemi için bu ilişkiyi test etmektir."
  3. Yöntem (1-2 Cümle):Nasıl yaptınız? (Veri seti, analiz yöntemi).*Örnek:"Çalışmada, TCMB veri tabanından elde edilen çeyreklik verilerle VAR analizi kullanılmıştır."
  4. Bulgular (1-2 Cümle - EN ÖNEMLİ KISIM):Ne buldunuz? (Somut sonuç).*Örnek:"Analiz sonuçları, enflasyonun gelir dağılımını %X oranında bozduğunu ve bu etkinin 3 dönem sürdüğünü göstermektedir."
  5. Sonuç/Önerme (1 Cümle):Bu ne anlama geliyor?*Örnek:"Bulgular, fiyat istikrarının sosyal adalet açısından da kritik olduğunu ortaya koymaktadır."

2. Özet Türleri: Yapılandırılmış vs. Yapılandırılmamış

Disipline ve dergiye göre özet formatı değişir.
  • Yapılandırılmamış (Unstructured) Özet:Sosyal bilimlerde yaygındır. Yukarıdaki 5 adımı tek bir paragraf halinde, başlık kullanmadan yazarız.
Yapılandırılmış (Structured) Özet:Tıp ve Fen bilimlerinde yaygındır. Dergi sizden *Background, Methods, Results, Conclusion başlıklarını ayrı ayrı doldurmanızı ister.

3. Özetler Arasındaki Farklılıklar: Makale vs. Tez vs. Bildiri

Her akademik ürünün özeti aynı değildir. Hedef kitleye ve amaca göre tonlama değişir.
Özellik Makale Özeti Tez Özeti (YL/Doktora) Kongre Bildiri Özeti
Uzunluk Çok kısa (150-250 kelime). Daha uzun (300-500 kelime). Değişken (Bazen 500-1000 kelime).
Odak Bulgu odaklıdır.En çarpıcı sonucu hemen verir. Süreç odaklıdır.Kapsamı ve yöntemi daha detaylı anlatır. Fikir odaklıdır.Bazen araştırma bitmeden yazıldığı için "beklenen sonuçlar"dan bahseder.
Dil Çok net, kesin yargılar ("Bulunmuştur"). Daha açıklayıcı ("İncelenmiştir, ele alınmıştır"). Tartışmaya açık ("Tartışılacaktır").
Kritik İpucu: Tez özetinizi makaleye dönüştürürken kopyala-yapıştır yapmayın. Tez özetindeki "Bu tezde X, Y, Z konularına değinilmiştir" gibi genel ifadeleri atıp, doğrudan "X yöntemiyle Y sonucu bulunmuştur" formatına geçin.

4. Özet Yazarken Yapılan Ölümcül Hatalar

Editörlerin en sevmediği hatalar şunlardır:
  • Atıf Yapmak:Özette kaynakça (Referans) kullanılmaz! (Çok nadir istisnalar hariç).
  • Kısaltma Kullanmak:Metin içinde tanımlanmadan (TCMB, WHO gibi çok bilinenler hariç) kısaltma kullanmayın.
  • Muğlak İfadeler:* *"Sonuçlar tartışılacaktır"* veya *"Önemli bulgular elde edilmiştir"* gibi cümleler yasaktır. O bulgunun *ne olduğunuyazmak zorundasınız.
  • Giriş ile Karıştırmak:Özeti, makalenin "Giriş" (Introduction) bölümünün ilk paragrafı gibi yazmayın. Özet, çalışmanın tamamının minyatürüdür.

5. Gizli Kahraman: "Anahtar Kelimeler" (Keywords)

Özetin hemen altına yazdığınız 3-5 anahtar kelime, makalenizin Google Scholar ve veritabanlarında bulunmasını sağlayan etiketlerdir.
  • Strateji:Başlıkta geçen kelimelerin aynısını tekrar etmeyin. Başlıkta "Enflasyon" varsa, anahtar kelimeye "TÜFE" veya "Fiyat Artışı" yazın ki farklı aramalarda da bulunun.
  • Genelden Özele:Bir genel (Ekonomi), bir spesifik (Enflasyon Hedeflemesi), bir de yöntemsel (Panel Veri) kelime seçin.

Sonuç

İyi bir özet, okuyucuya zaman kazandıran bir nezaket göstergesidir. Makalenizi bitirdikten sonra (evet, özet en son yazılır!) kendinize şu soruyu sorun: "Birisi sadece bu paragrafı okuyarak ne yaptığımı ve ne bulduğumu eksiksiz anlayabilir mi?" Cevabınız evet ise, vitrininiz hazır demektir.

Profesyonel Destek Alın

Bu konuda daha detaylı bilgi almak ve işletmenize özel çözümlerimizden faydalanmak için bizimle iletişime geçin.

İletişime Geçin