Yapay Sinir Ağları: İnsan Beyninden İlham Alan Tahmin Modelleri
Yapay Sinir Ağları (Artificial Neural Networks - ANN), insan beyninin çalışma prensibini taklit ederek öğrenen ve karar veren makine öğrenmesi algoritmalarıdır. Doğrusal olmayan karmaşık ilişkileri modelleme yeteneği sayesinde, geleneksel istatistiksel yöntemlerin yetersiz kaldığı durumlarda üstün performans gösterir.
YSA'nın Çalışma Prensibi
Bir yapay sinir ağı, birbirine bağlı "nöron" adı verilen işlem birimlerinden oluşur. Bu nöronlar katmanlar halinde (Girdi Katmanı, Gizli Katmanlar, Çıktı Katmanı) organize edilir. Her bağlantının bir ağırlığı ($w$) vardır ve öğrenme süreci bu ağırlıkların güncellenmesiyle gerçekleşir.
Matematiksel Model
Bir nöronun çıktısı, girdilerin ağırlıklı toplamının bir aktivasyon fonksiyonundan geçirilmesiyle elde edilir:
- $x_i$: Girdi değerleri
- $w_i$: Ağırlık katsayıları
- $b$: Bias (eşik) değeri
- $f(\cdot)$: Aktivasyon fonksiyonu (Sigmoid, ReLU, Tanh vb.)
Python ile YSA Uygulaması (MLP Regressor)
Scikit-learn kütüphanesi kullanarak basit bir regresyon problemi için Çok Katmanlı Algılayıcı (MLP) modeli:
Ekonomik ve Finansal Uygulamalar
- Borsa Tahmini: Hisse senedi fiyatlarının ve piyasa trendlerinin öngörülmesi.
- Kredi Risk Analizi: Müşterilerin kredi geri ödeme olasılıklarının (kredi skorlaması) hesaplanması.
- Makroekonomik Göstergeler: Enflasyon, büyüme ve işsizlik oranlarının tahmini.
- Dolandırıcılık Tespiti: Finansal işlemlerdeki anormalliklerin (fraud detection) yakalanması.
Yeni Sav Danışmanlık olarak, en son yapay zeka teknolojilerini kullanarak işletmenize özel tahmin modelleri geliştiriyoruz.