Kapasite Planlama Nedir?
Kapasite Planlama, bir işletmenin gelecekteki üretim veya hizmet talebini karşılamak için gerekli olan üretim kapasitesini (makine, işgücü, alan, teknoloji) belirleme sürecidir. Temel amaç, talep ile arzı en uygun maliyetle dengelemektir.Yetersiz kapasite müşteri kaybına ve pazar payı düşüşüne yol açarken, atıl kapasite ise yüksek sabit maliyetlere ve verimsizliğe neden olur.
graph TD
A[Talep Tahmini] -->|Gelecek İhtiyaçlar| B(Mevcut Kapasite Analizi)
B -->|Kıyaslama| C{Kapasite Boşluğu Analizi}
C -->|Eksik Kapasite| D[Kapasite Artırımı]
C -->|Fazla Kapasite| E[Kapasite Azaltımı / Optimizasyon]
D -->|Yatırım/İşe Alım| F[Uygulama Planı]
E -->|Satış/Kiralama| F
F -->|İzleme & Kontrol| A
style A fill:#f9f,stroke:#333,stroke-width:2px
style C fill:#bbf,stroke:#333,stroke-width:2px
style F fill:#bfb,stroke:#333,stroke-width:2px
Şekil 1: Kapasite Planlama Döngüsü
Kapasite Planlama Stratejileri
İşletmeler, pazar koşullarına ve risk algılarına göre farklı stratejiler izleyebilirler.
- Öncü Strateji (Lead Strategy): Talep artışı gerçekleşmeden önce kapasiteyi artırmak. Pazar payını kapmak için agresif bir yaklaşımdır ancak atıl kapasite riski taşır.
- İzleyen Strateji (Lag Strategy): Sadece talep kesinleştikten ve mevcut kapasite dolduktan sonra yatırım yapmak. Risk düşüktür ancak müşteri kaçırma ihtimali vardır.
- Eşleşme Stratejisi (Match Strategy): Kapasiteyi talep artışıyla eş zamanlı ve küçük adımlarla artırmak. Dengeli bir yaklaşımdır.
Verimlilik ve Darboğaz Yönetimi
Kapasite planlamasının en önemli parçası, sistemdeki darboğazları (bottlenecks) tespit edip gidermektir.
- Teorik Kapasite: Hiçbir duruş olmadan ulaşılabilecek maksimum üretim miktarı.
- Efektif Kapasite: Bakım, arıza, vardiya değişimleri gibi planlı/plansız duruşlar düşüldükten sonraki gerçekçi kapasite.
- Kapasite Kullanım Oranı: (Gerçekleşen Üretim / Efektif Kapasite) x 100 formülü ile hesaplanır ve verimliliğin temel göstergesidir.
Yeni Sav Danışmanlık Olarak Yaklaşımımız
Yeni Sav Danışmanlık, kaynaklarınızı en verimli şekilde kullanmanız için bilimsel yöntemlerle kapasite planlaması yapar.
- İş Etüdü ve Zaman Ölçümü: Süreçlerin standart zamanlarını belirleyerek gerçek kapasiteyi hesaplama.
- Simülasyon Modelleme: Farklı talep senaryolarında üretim hattının davranışını dijital ortamda test etme.
- Yatırım Fizibilitesi: Kapasite artış yatırımlarının (yeni makine, fabrika vb.) geri dönüş süresini (ROI) analiz etme.
Üretim darboğazlarını aşmak ve maliyetlerinizi optimize etmek için kapasite planlama çözümlerimizden faydalanın.