İş Analizi: İK'nın Temel Taşı

Bir binanın temeli neyse, İnsan Kaynakları yönetiminin temeli de İş Analizi'dir (Job Analysis). İşe alımdan performans yönetimine, ücretlendirmeden eğitime kadar tüm İK fonksiyonları, doğru yapılmış bir iş analizine dayanır. İş analizi, bir işin "ne olduğunu" (görevler) ve o işi yapacak kişinin "nasıl olması gerektiğini" (yetkinlikler) bilimsel yöntemlerle belirleme sürecidir.

Yeni Sav Danışmanlık olarak, organizasyonunuzun röntgenini çekiyor ve tüm pozisyonları netleştiriyoruz.

İş Analizi Çıktıları

İş analizi iki temel doküman üretir:

1. Görev Tanımı (İş Odaklı): İşin kendisine odaklanır. (Örn: "Müşteri şikayetlerini yanıtlar.")
2. İş Gerekleri (Kişi Odaklı): İşi yapacak kişiye odaklanır. (Örn: "İyi derecede İngilizce bilir, stres yönetimi güçlüdür.")

İş Analizi Yöntemleri

Hangi yöntemin kullanılacağı, pozisyonun niteliğine göre değişir.

1. Gözlem (Observation)

Analistin, çalışanı iş başında izleyerek not almasıdır.

- Uygun: Fiziksel ve tekrarlayan işler (Örn: Montaj işçisi, şoför). - Uygun Değil: Zihinsel işler (Örn: Yazılımcı, stratejist).

2. Mülakat (Interview)

Çalışanla ve yöneticisiyle birebir görüşme yapılmasıdır.

- Avantajı: İşin görünmeyen detaylarını (zorluklar, istisnalar) öğrenmeyi sağlar. - Dezavantajı: Çalışan, işini olduğundan daha önemli veya zor gösterme eğiliminde olabilir (Heisenberg Etkisi).

3. Anket (Questionnaire)

Çalışanlara yapılandırılmış soru formları gönderilmesidir.

- Avantajı: Hızlıdır, çok sayıda kişiye ulaşılır. - Dezavantajı: Sorular yanlış anlaşılabilir, geri dönüş oranı düşük olabilir.

4. Kritik Olay Yöntemi (Critical Incident Technique)

Başarılı ve başarısız performans örneklerinin incelenmesidir. "Geçen ay yaşadığınız en büyük kriz neydi ve nasıl çözdünüz?" gibi sorularla yetkinlikler belirlenir.

İş Analizi Ne Zaman Yapılmalı?

- Yeni bir şirket kurulurken. - Yeni bir pozisyon açıldığında. - Teknolojik değişikliklerde (Örn: Manuel bir işin otomasyona geçmesi). - Şirket birleşmelerinde veya yeniden yapılanmalarda.

Doğru yapılmamış bir iş analizi; yanlış kişiyi işe almaya, adaletsiz ücretlendirmeye ve düşük performansa neden olur. Temelinizi sağlam atın.