İK Metrikleri: Başarının Sayısal Dili

Peter Drucker'ın ünlü sözü "Ölçemediğinizi yönetemezsiniz" İnsan Kaynakları için de geçerlidir. İK departmanının başarısını sadece "çalışanların mutluluğu" gibi soyut kavramlarla değil, somut metriklerle (KPI - Key Performance Indicators) ölçmek gerekir. Bu metrikler, İK'nın şirketin karlılığına ve verimliliğine olan katkısını kanıtlar.

Yeni Sav Danışmanlık olarak, şirketiniz için doğru KPI setini belirliyor ve takip sistemini kuruyoruz.

Olmazsa Olmaz 5 İK Metriği

1. Personel Devir Hızı (Turnover Rate)

Şirketten ayrılan çalışanların oranıdır. Yüksek turnover, kötü yönetim veya düşük ücretin işaretidir.

$ \text{Turnover} = \frac{\text{Ayrılan Çalışan Sayısı}}{\text{Ortalama Çalışan Sayısı}} \times 100 $

2. İşe Alım Süresi (Time to Hire)

Bir pozisyonun açıldığı tarihten, adayın teklifi kabul ettiği tarihe kadar geçen süre.

- Uzunsa: İyi adayları rakiplere kaptırıyorsunuz demektir. - Kısaysa: Acele işe alım yapıyor olabilirsiniz (Kalite riski).

3. İşe Alım Maliyeti (Cost per Hire)

Bir kişiyi işe almak için harcanan toplam para (İlan, danışmanlık, mülakat süresi vb.).

4. Çalışan Tavsiye Skoru (eNPS)

"Şirketimizi bir arkadaşına çalışılacak yer olarak önerir misin?" sorusuna verilen (0-10) cevaplarla hesaplanır.

graph LR A[0-6 Puan<br>Kötüleyenler] B[7-8 Puan<br>Pasifler] C[9-10 Puan<br>Destekçiler] D[eNPS = %Destekçiler - %Kötüleyenler] style A fill:#ffccbc,stroke:#d84315 style B fill:#fff9c4,stroke:#fbc02d style C fill:#c8e6c9,stroke:#2e7d32 style D fill:#e1f5fe,stroke:#01579b,stroke-width:2px

5. Devamsızlık Oranı (Absenteeism Rate) ve Bradford Faktörü

Sık sık kısa süreli rapor alan çalışanları tespit etmek için Bradford Faktörü kullanılır.

- Formül: $B = S^2 \times G$ - $S$: Rapor alınan _sayı_ (Sıklık) - $G$: Toplam raporlu _gün_ - Örnek: 1 kez 10 gün rapor alan ($1^2 \times 10 = 10$) çalışandan ziyade, 10 kez 1 gün rapor alan ($10^2 \times 10 = 1000$) çalışan operasyonu daha çok bozar.

Metrikleri Nasıl Kullanmalısınız?

Sadece hesaplamak yetmez, kıyaslamak (Benchmarking) gerekir.

- İç Kıyaslama: Geçen yıla göre ne durumdayız? - Dış Kıyaslama: Sektör ortalamasına göre ne durumdayız?

Dashboard Tasarımı

Yöneticilerinize 50 sayfalık rapor sunmak yerine, tek sayfalık bir İK Dashboard sunun.

- Trafik ışığı sistemi kullanın (Yeşil: İyi, Sarı: Dikkat, Kırmızı: Sorun Var). - Trend grafiklerine yer verin (Aylık değişim).

Verilerle konuşan İK, masada her zaman yer bulur.

Kritik İK Metrikleri ve KPI Yönetimi